مردم چقدر تلویزیون دیده‌اند؟
نتایج نظرسنجی‌های ملی بهارانه مركز افكارسنجی دانشجویان ایران نشان داده كه ۷۴ درصد مردم در تعطیلات نوروز برنامه‌های تلویزیونی را دنبال می‌كردند.
براساس نتایج اعلام‌شده، 2/18 درصد شركت‌كنندگان در این نظرسنجی گفته‌اند به میزان زیاد برنامه‌های تلویزیون در دوران تعطیلات عید نوروز را دنبال می‌كردند. همچنین ۵۵ درصد شركت‌كنندگان هم اعلام كرده‌اند تا حدودی برنامه‌های تلویزیون در ایام عید را تماشا می‌كردند.
 این آمار نشان می‌دهد در مجموع حدود ۷۴ درصد مردم برنامه‌های تلویزیون را در ایام عید می‌دیدند كه درصد قابل‌توجهی است اما بیشتر این افراد اعلام كردند به صورت انتخابی و ساعاتی از روزهای نوروز خود را به تماشای برنامه‌های تلویزیونی اختصاص داده‌اند و تا حدودی پیگیر این رسانه بودند.  آنچه نتایج این نظرسنجی را جذاب‌تر می‌كرد و جای خالی آن حس می‌شود، ارائه درصد رضایت بینندگان از تماشا و شنیدن آثار صداوسیماست؛ آماری كه با توجه به شیوه برگزاری این نظرسنجی، قابل انجام به نظر می‌رسد اما تا زمان تهیه این گزارش، خبری از آن نبود.

عصر جدید تلویزیون
نتایج نظرسنجی بهارانه ایسپا نشان می‌دهد برنامه تلویزیونی «عصر جدید» پربیننده‌ترین برنامه سیما در تعطیلات نوروز بوده است. این نظرسنجی كه روزهای ۱۹ و ۲۰ فروردین به صورت تلفنی و با جامعه آماری شهروندان كل كشور اعم از شهر و روستا انجام گرفته است، نشان می‌دهد 1/64 درصد مردم برنامه عصر جدید را در تعطیلات نوروز تماشا كرده‌اند.
برنامه نوظهور عصر جدید كه به كشف و نمایش استعدادهای رشته‌های گوناگون می‌پردازد در مدت كوتاهی كه از پخش آن می‌گذرد، توانسته حسابی میان مخاطبان سیما گل كند و پای بحث و نظر در مورد آن از فضای حقیقی خیلی سریع به فضای مجازی و شبكه‌های اجتماعی اینترنتی هم برسد. دلیل دیده شدن نوروزی این برنامه را علاوه بر جذابیت‌های برنامه،‌ می‌توان در پخش هر شبی آن و داغ شدن رقابت میان استعدادها نیز جست‌وجو كرد.  جالب آن که در نتایج نظرسنجی مركز تحقیقات صداوسیما هم عصر جدید از شبكه سه پربیننده‌ترین برنامه غیرنمایشی سیما شناخته شد و بعد از آن برنامه‌های برنده‌باش از شبكه سه، خندوانه، كودك‌شو و دورهمی متعلق به شبكه نسیم، به عنوان رتبه‌های دوم تا پنجم معرفی شدند.

جای خالی کودکان
نتایج دیگر نظرسنجی ملی بهارانه ایسپا عنوان می‌كند جوانان میان سایر گروه‌های سنی سهم كمتری از پیگیری قاب جادو را به خود اختصاص داده‌اند. به این ترتیب ۷۱ درصد از افراد ۱۸ تا ۲۹ ساله، ۷۵ درصد افراد ۳۰ تا ۴۹ ساله و ۷۴درصد افراد ۵۰ سال به بالا گفته‌اند در ایام عید برنامه‌های تلویزیون را تماشا كرده‌اند.
آنچنان كه نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد؛ بیشترین درصد بینندگان تلویزیون را افراد 30 تا 49 سال تشكیل می‌دهند،‌ كسانی كه در حال عبور از جوانی و رسیدن به میانسالی هستند و آنچنان كه اشاره شد جوانان به نسبت سایر رده‌های سنی كمتر در ایام نوروز پای تلویزیون نشسته‌اند. سرمایه‌های انسانی که جذب آنان به رسانه ملی دشوار اما ارزشمند و حائز اهمیت
 است.
 البته گفتنی است در این بخش از نظرسنجی هر یك از رده‌های سنی، اندك و به میزان 3، 4 درصد با همدیگر اختلاف دارند.
 نكته قابل توجه دیگر حذف سهم كودكان و در نظرنگرفتن سهم آنان طی این نظرسنجی است؛ گروه سنی‌ای كه به نظر می‌رسد از عمده‌ترین تماشاگران سیما باشند.

زنان در صدر
دیگر نظرسنجی ایسپا در خصوص ارتباط مخاطبان با تلویزیون در نوروز 98، با تفكیك جنسیتی بینندگان درصد تماشای تلویزیون زنان و مردان را با یكدیگر مقایسه كرده است. نتیجه این‌كه زنان بیشتر از مردان در نوروز، برنامه‌های سیما را مشاهده كرده‌اند. در تقسیم‌بندی جنسیتی، نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد: با اختلاف 6 درصد زنان بیشتر از مردان پای برنامه‌های سیما نشسته‌اند. در واقع 71 درصد مردان و ۷۷ درصد زنان اعلام كرده‌اند كه در ایام عید نوروز برنامه‌های تلویزیون را می‌دیدند.
پیش از این هم تحقیقاتی كه در نقاط مختلف جهان انجام شده بود، می‌گفت زنان در دنیا سهم بیشتری از تماشای تلویزیون در مقایسه با مردان دارند و این نتیجه را با اشتغال بیشتر مردان بیرون از منزل نسبت به زنان توصیف و تحلیل می‌كرد. در اینجا جالب است كه بازه زمانی مدنظر این نظرسنجی تعطیلات نوروز بوده و بسیاری از مشاغل در تعطیلات به سر می‌بردند. نكته دیگر قابل اشاره این است كه آمار اشتغال مردان و زنان بیرون از منزل در برخی جوامع هنوز دارای اختلاف ولی در حال نزدیك شدن به یكدیگر است اما همچنان می‌بینیم باز در بسیاری از تحقیقات و متون بر اساس همین گونه نظرسنجی‎‌ها، تلویزیون به دلایل گوناگون رسانه‌ای زنانه تلقی می‌شود. رسانه‌ای كه هر چند گاه در بطن متن‌های نمایشی و غیرنمایشی خود نگاه مهربانانه‌ای به زن ندارد، اما در ظاهر دست‌كم قصه‌هایی را در سریال‌های خود روایت می‌كند كه تماشای آنها به مذاق زنان خوش‌تر می‌آید و از این رو غالب پژوهش‌های صورت گرفته از آمریكا تا خاورمیانه و آسیای شرقی، نشان می‌دهد زنان مخاطبان وفادار شبكه‌های تلویزیونی و به ویژه سریال‌های نمایشی هستند

گزارش منتشر شده از نوشین مجلسی در روزنامه جام جم، چهارشنبه، 28 فروردین 98، شماره 5361

*این مطلب از روزنامه جام جم منعکس شده و لزوما بیانگر نظرات مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) نمی باشد.*

 *ایسپا صرفا مسئولیت یادداشت هایی که در این پایگاه اطلاع رسانی منتشر می شود، برعهده دارد.*