ابعاد پیشگیری و مقابله با آسیب های اجتماعی و راهکارهای کاهش آن در جامعه در میزگردی به همت مرکز مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی استان و همکاری خبرگزاری ایسنا که با حضور یک استاد دانشگاه در حوزه جامعه شناسی، یک کارشناس حوزه مبارزه با مواد مخدر، مدیر مرکز مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی استان و معاون فرهنگی جهاددانشگاهی کردستان برگزار شد مورد بررسی قرار گرفت.
سلیم کریمی، کارشناس حوزه مبارزه با مواد مخدر در این میزگرد گفت: در خصوص سبک زندگی افراد باید تحقیقات بیشتری صورت گیرد تا مشخص شود چرا فردی به دنبال مواد مخدر و اعتیاد می‌رود.
وی با بیان اینکه برنامه‌ها در جامعه ما بیشتر مسکن هستند، افزود: مطالعات در خصوص آسیب‌های اجتماعی کاری بسیار دشوار و نیازمند صرف سال‌ها وقت است که بیشتر ادارات از انجام چنین مطالعاتی پرهیز می‌کنند.
این کارشناس با اشاره به اینکه زوجی که به مرحله طلاق می‌رسند نیازی به ثبت طلاق به صورت محضری ندارند، ادامه داد: به جای بررسی موشکافانه موضوع طلاق در جامعه، قضیه سهمیه‌بندی ثبت طلاق در دفترخانه‌ها را مطرح کرده‌اند که احتمالا در آینده راهکارهای خطرناکی همچون رانت برای دور زدن آن پیدا می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه در بحث مبارزه با آسیب‌های اجتماعی بیشترین تمرکز بر روی مقابله است و روی پیشگیری، درمان و کاهش آسیب تاکید چندانی نمی‌شود.
کریمی تاکید کرد که بیشتر دستگاه‌ها آمارهای مورد علاقه خودشان را منتشر می‌کنند زیرا بیان دلایل ناموق بودن سیاست‌هایشان برایشان دشوار است.
وی گفت: برنامه‌های کشوری بسیار کاملی همچون سند جامع پیشگیری اعتیاد و طرح ملی مبارزه با مواد مخدر در کشور داریم که باید دستگاه‌ها به آن‌ها توجه بیشتری داشته باشند.
این کارشناس با بیان اینکه یکی از مشکلات حوزه مطالعه آسیب‌های اجتماعی توجه بیش از حد به روانشناسی فردی است اظهار کرد: در بسیاری از برنامه‌ها به فردیت افراد اهمیت داده شده و کمتر به بسترهای جامعه برای به دام انداختن افراد در آسیب‌های اجتماعی توجه شده است.
وی با تاکید بر ضرورت بررسی برنامه‌های ١۰ ساله انجام شده در حوزه آسیب‌های اجتماعی توسط ادارات اعلام کرد که مرکز مطالعات جهاددانشگاهی در راستای رسالت خود، برنامه‌های مستند ادارات را با برنامه‌های فرابخشی مقایسه و درصد تحقق آن‌ها را مشخص کند.
کریمی با بیان اینکه برنامه‌های کلی ما آنی و کوتاه است، اضافه کرد: برنامه و سیاست‌های ما ثبات ندارد و با عوض شدن افراد برنامه‌ها نیز به کل تغییر می‌کند این درحالی است برنامه‌های اجتماعی به زمان ١۰ تا ۲۰ ساله نیاز دارد.
اکبر ولدبیگی، استاد جامعه شناسی دانشگاه کردستان، نیز در ادامه این جلسه با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورهای جهان بحث آموزشی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بسیار مهم بوده است گفت: آموزش باید با تاکتیک‌ها و سیاست‌های مشخص به اقشار هدف داده شود.
وی اظهار کرد: شهرداری و بسیاری از سازمان‌ها که بیلبوردهای تبلیغاتی در سطح شهر را در اختیار دارند باید توجه بیشتری به کارهای فرهنگی داشته باشند.
این روانشناس افزود: برای کارهای فرهنگی می‌توان از ظرفیت شرکت‌های خصوصی و سمن‌هایی که زمینه پیشگیری و مقابله با آسیب‌های اجتماعی موفق عمل کرده‌اند استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه بخش زیادی از آسیب‌های اجتماعی در جامعه به زنان برمی‌گردد، تصریح کرد: هر چند همچنان آقایان بیشتر از زنان سیگاری هستند اما از سال ۹۵ تاکنون میزان زنان سیگاری در کشور ۴۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
ولدبیگی با بیان اینکه مسئله‌ای که در همه سطوح جامعه هزینه‌های سنگینی به وجود آورده خشونت است، عنوان کرد: پدیده خشونت مستقیما به ناامنی اجتماعی تبدیل می‌شود که در این خصوص نیازمند نسخه‌ای عملکردی جامع هستیم.
وی ادامه داد: آسیب‌های اجتماعی مکانیسم هوشمند زنجیره‌ای دارند که خشونت باعث اعتیاد و اعتیاد موجب ضرب و شتم و درگیری‌های خانوادگی می‌شود و به نوعی همدیگر را کامل می‌کنند.
این روانشناس در پایان با بیان اینکه سبک زندگی سالم آموختنی است، خاطرنشان کرد: سیاست‌های مقابله‌ای با آسیب‌های اجتماعی به وسیله زور و سرکوب پیش نمی‌رود بلکه باید با رویکرد نرم وارد شد.
مجید آوج،معاون فرهنگی جهاددانشگاهی استان کردستان با بیان اینکه باید در حوزه فرهنگی فعالیت‌هایمان را بر مبنای کاهش آمار آسیب‌های اجتماعی بگذاریم اظهار کرد: برگزاری برنامه‌های فرهنگی از سوی ادارات باید آسیب‌شناسی شود تا موفقیت یا عدم موفقیت آن‌ها در جامعه موشکافانه بررسی شود.
وی افزود: باید وظایفی برای تاثیرگذاری بیشتر در جامعه در مبارزه با آسیب‌های اجتماعی برای ادارات تعریف و تیم‌های تخصصی تعریف شود.
آوج با اشاره به اینکه بررسی‌ها در حوزه آسیب‌های اجتماعی باید تخصصی باشد، خاطرنشان کرد: متاسفانه نهادی الگوساز برای ادارات و دستگاه‌های دولتی برای مقایسه و بررسی اثر بخشی کارهای فرهنگی وجود ندارد.