پنجمین نشست از سلسله نشست های بررسی کتاب «فصل سخن» توسط سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی و با همکاری سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی کشور به برگزاری رسید.

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی آذربایجان غربی،  این نشست با حضور دکتر علیرضا تایوغ و در نقد کتاب «کلیدر» نوشته محمود دولت آبادی در جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی و اهتمام هرچه بیشتر به تفکر نقادانه در خواننده و معرفی آثار فرهنگی به دانشجویان برگزار شد.

رمان کلیدر بلندترین اثر این نویسنده به نام کشور بوده که در ده جلد نزدیک به سه هزار صفحه روایت زندگی یک خانواده کرد ایرانی را بیان میکند در حالی که به سبزوار خراسان کوچ کرده اند.

دکتر تایوغ در این نشست و در بررسی این کتاب عنوان کرد: این داستان متاثر از فضای پرتنش سیاسی ایران پس از جنگ جهانی دوم بوده که به سبک رئالیسم یا همان واقع گرایی نوشته شده است، این کتاب برای اولین بار در سال 1357 و آخرین بار در سال 1363 به چاپ رسیده و امروزه از ده جلد به پنج جلد کاهش پیدا کرده است.

وی ادامه داد: کلیدر نام کوهی در مجاورت روستایی به نام کلیدر در شمال شرق ایران بوده وسرنوشت تراژیک رعیت های ایرانی و قبایل چادرنشین را به تصویر میکشد و در عین حال ندای مردم رنجور و زجر کشیده دهات خراسان است که در دوره حکومت زور و استبداد می زیسته اند، این رمان بر اساس شخصیت واقعی گل محمد که شخصیت اصلی داستان است نوشته شده و در سر انجام کار، اربابان و حکومت با تیرباران به ماجراجویی های این قهرمان مردمی سبزوار پایان میدهند.

تایوغ اضافه کرد: شخصیت های زیادی  در داستان حضور دارند که همگی طبق روایت های واقعی شرح شده اند اما این به این معنا نیست که شرح حال واقعی کاملا ذکر شده و در جاهایی از نوشتار نویسنده آمیختن خیال و واقعیت را لازم دیده است، یکی از مهم ترین تغییرات در فضای داستان؛ آوردن زمان داستان به چندین سال بعد یعنی به سال 1325و پس از غائله اذربایجان است و در سال 1327 پایان می یابد،محمود دولت آبادی خود از بومی های آن منطقه بوده که تحمل دشواری ها و مشقت های زمان کودکی وی باعث توصیفات طبیعی و قانع کننده از ماجراهای رخ داده در داستان شده است.

تایوغ در نقد این اثر خاطرنشان کرد: با وجود خلق این نوشتار به سبک واقع گرایی و رئالیسم، با توجه به مقتضای داستان در برخی قسمت ها از عنصر خیال نیز بهره میبرد، از دیگر قدرت های نویسندگی دولت آبادی نثر آهنگین و لحن غزلوار آن در توصیف صحنه های رمانتیک و خودمانی بودن شخصیت های آن ، تنوع داستان ها و داستان پردازی وی، توضیحات واضح و دقیق، توانایی فوق العاده دولت آبادی در تجسم بخشیدن به ویژگی های فیزیکی، اجتماعی و سیاسی منطقه و نمایش دراماتیک، وی است.

وی بیان کرد: با وجود تمامی نقاط قوت داستان هر نوشته ای طبیعتا نقاط ضعفی را دارا بوده و اولین نقطه ضعف این داستان طولانی بودن آن است که کمتر ممکن است در مجال خواننده آن بگنجد، هم چنین لحن نوشتار و اصطلاحات محلی باعث شده تا مخاطب با واژگان درگیر باشد و البته اگر به طور کامل تا جلد 5 خوانده شود با شیوه رفتار و گفتار مردم آشنائی پیدا خواهد کرد.

وی با بیان چندین نقطه قوت و ضعف از این کتاب 5 جلدی ادامه داد: در خاتمه باید گف که کلیدر جزو نوشته های فاخر معاصر بوده که محمود دولت آبادی به زیر و بم وقایع و شرح حال جامعه روستایی که مصداقی از جامعه شهری و کل جامعه و زندگی او و مردمش بوده اضاره داشته است جامعه زمان وی درگیر و دار ظلم و ستم ها تصویر شفافی از حاکمان و ظالمان به مخاطب میدهد.