به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی به نقل از ایکنا،سیدضیاء هاشمی، معاون فرهنگی اجتماعی وزارت علوم در همایش فرهنگ دانشگاهی و نهادینه شدن گفتمان علم که صبح امروز چهارشنبه ۲۷ بهمن ماه، آغاز به کار کرد، با اشاره به فضای علمی دانشگاهها بیان کرد: یکی از اهداف برگزاری این همایش نهادینه کردن علم در دانشگاهها است. در رابطه با مسائل دانشگاه گاهی از خارج دانشگاه به آنها نگاه میشود، اما در این مورد خود دانشگاه بهترین نهادی است که میتواند علم را در خودش نهادینه کند و من جای دیگری را سراغ ندارم که بتواند این موضوع را مطرح کند. اکنون اسناد علمی خوب و فاخری به دست آوردهایم اما اکتفا کردن به اسناد علمی کافی نیست و خود من بارها دیدهام که تنها اسناد کار به جایی نبردهاند و گاه کارها را به عقب برگرداندهاند. برای تحقق نهادینه شدن علم در دانشگاه باید بدانیم دانشگاه چگونه مکانی است. دانشگاه جامعهساز، دانشگاه علمی و القابی مانند این آیا ترکیبهای درستی برای بیان کردن فضای دانشگاه است؟ میدانیم دانشگاه نیازی به صفت موصوف ندارد و این صفتگذاریها را برای این استفاده میکنیم که فراموشمان نشود که دانشگاه چگونه مکانی است.
وی در ادامه به بحث از فرهنگ دانشگاهی پرداخت و گفت: فرهنگ در کل به معنای هنجارها، ارزشها و اهداف یک جامعه و یک سازمان است و فرهنگ دانشگاهی آن چیزی است که در دانشگاه جریان دارد. اگر قرار باشد دانشگاه را به عنوان پدیدهای که میتوان آن را دستکاری کرد فرض کنیم آنگاه دچار انحراف خواهیم شد. دانشگاه مانند یک سازمان معمولی با یک نوع مدیریت معمولی نیست و اگر بخواهیم تصمیمی برای دانشگاه بگیریم باید آن تصمیم را دانشگاه و دانشگاهیان بپذیرند.
وی ادامه داد: در واقع فرهنگ چیزی است که نمیتوان آن را با مشخص کردن خط مشی، تغییر دهیم؛ فرهنگ دارای تغییرات کند و مستمر است و دانشگاه با فعل و انفعالاتی که در آن رخ میدهد فرهنگ دانشگاهی را میسازد. دانشگاه ذاتا از سیاستهای خارج از خود پیروی نمیکند و باید پیش از هر اقدامی در رابطه با سیاستگذاری برای دانشگاه نظر خود دانشگاه و دانشگاهیان را در نظر بگیریم.
معاون فرهنگی اجتماعی وزارت علوم در ادامه با اشاره به دانشگاه اسلامی، اظهار کرد: یکی از مفهومهای مهم دانشی و دانشگاهی، دانشگاه اسلامی است. برای ایجاد دانشگاه اسلامی نمیتوانیم از خارج دانشگاه، یک دانشگاه اسلامی ایجاد کنیم؛ در واقع دانشگاهی که اهتمام به ایجاد علم، پاسخ گویی به نیازهای حال حاضر، تولید دانشمندان و ایجاد ابزار و راهکارهای کاربردی در جامعه را داشته باشد، دانشگاه اسلامی است و دانشگاههای ایران را میتوان از دانشگاههایی دانست که با توجه به موازین اسلام عمل میکنند.
وی در مورد پیشرفت و تعالی دانشگاه و شرایط مورد نیاز برای این امر بیان کرد: باید به دانشگاهها اجازه دهیم از داخل دانشگاه به پیشرفت و ایجاد فرهنگ اقدام کند. دانشگاه عرصه دانش، آموزش، تعلیم و تربیت است. دانشگاه مرکز پژوهش و ترویج فرهنگ بوده و ما باید این موضوع را بپذیریم. دانشگاه محل کشف واقعیات و دریافت آگاهی از چیزهای است که ما نمیدانیم و باید برای یافتن آنها به دانشگاه مراجعه کنیم. ما باید این موضوعات را بپذیریم و اجازه دهیم در دانشگاه ایده طرح شود، طرح ایده باعث ایجاد سوال و در نتیجه پیشرفت علمی رخ خواهد داد.
هاشمی افزود: اگر دانشگاه بخواهد رشد کند و به وظایف خود عمل کند، باید دارای آزادی باشد اما این آزادی به معنای ولنگاری نیست. دانشگاه دارای فرهنگ علمی است و ولنگاری را نمیپذیرد، دانشگاهیان منطق دارند و ذاتا با ولنگاری مخالف هستند. مسئولیتپذیری اجتماعی، تلاش علمی، تحمل نظر مخالف، احترام به دیگران و رعایت انصاف و قانون از مواردی است که فرهنگ دانشگاهی را تشکیل میدهد.
وی در ادامه به نتیجه سیاستگذاریهای خارج دانشگاه برای روند فرهنگی و علمی دانشگاه به این پرداخت و گفت: تخلفات علمی که در دانشگاه رخ میدهد، نتیجه دستکاریهای خارج دانشگاه است. دانشگاه با رویکرد خودپالایشی میتواند ضعفهای خود را شناسایی و آنها را برطرف کند. دانشگاه هوشمندترین سازمان کشورها است و صادر کننده الگوها در زمینههای مختلف به جامعه بوده است ولی برای رسیدن به این دستاوردها باید حوزههای سیاستگذاری، نظارت و فرهنگسازی دانشگاه مورد توجه قرار گرفته و دانشگاه آزادی داشته باشد.