به گزارش معاونت فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی به همت معاونت فرهنگی این سازمان میزگرد تخصصی با عنوان « ارزیابی میزان آمادگی جامعه میزبان در رویداد تبریز 2018» با حضور جمعی از فعالان گردشگری در عرصههای مختلف برگزار شد.
تبریز در سال 2018 به عنوان پایتخت گردشگری اسلامی از سوی سازمان همکاری کشور های اسلامی انتخاب شده است که نقش مردم و حمایت آنان از برنامه های توسعه گردشگری در استان بیش از پیش پررنگ به نظر می رسد. مشارکت و آمادگی جامعه محلی در زمینه طرح مدیریت مقصد و دست یابی به یک برنامه ریزی مدون به طوری که هم جامعه میزبان و هم جامعه مهمان رضایت کامل داشته باشند، بسیار تعیین کننده است تا بتوان گام هایی موثر در جهت توسعه پایدار گردشگری برداشت.
از این رو، خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه آذربایجان شرقی، میزگرد تخصصی با عنوان « ارزیابی میزان آمادگی جامعه میزبان در رویداد تبریز 2018» را با حضور جمعی از فعالان گردشگری در عرصههای مختلف برگزار کرد .
محورهای این میزگرد شامل «نگرش مردم كلانشهر تبریز و استان آذربایجان شرقی در خصوص رویداد تبریز 2018»، «میزان آمادگی مردم در پذیرش گردشگران»، « آسیب شناسی دلایل مشاركت كم مردم در دستیابی به هدف توسعه گردشگری در استان» و « تشریح اقدامات انجام شده توسط ارگانهای ذیربط در راستای آمادهسازی مردم برای رویداد تبریز 2018» می شود .
این میزگرد با حضور محمدرضا عیوضی – مدرس دانشگاه و دكتری گردشگری، میكائیل نظری – سرپرست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز و فعال گردشگری، نوید مشهوری آفاق – رئیس روابط عمومی، امور فرهنگی و اجتماعی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، محمد حسین یعقوبی، مدیرعامل خانه تشكلهای غیر دولتی آذربایجان شرقی و نادره مشهور خواجه – دبیر انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری دانشگاه تبریز برگزار شد .
نگاه فیزیكی و عمرانی به رویداد تبریز 2018 عامل بسیاری از مشكلات است
مدرس دانشگاههای استان در رشته گردشگری، با اشاره به اینكه «نگرش» مربوط به بیان نظر در مورد موضوع و استنباط از آن است، گفت: معتقدم كه نگرش مردم و مسئولان به رویداد تبریز 2018، مادی و عمرانی بوده به طوریکه 70 درصد برنامههای تعیین شده به مناسبت تبریز 2018 را پروژههای عمرانی به خود اختصاص داده است .
محمد رضا عیوضی ادامه داد: به طور كلی صنعت گردشگری بیشتر دارای جنبه ی اجتماعی و فرهنگی است در حالیکه گاهی مردم با خود میگویند كه مگر تبریز چه جاذبه ای برای گردشگران دارد؟ به دلیل کیفیت پایین هتلهای تبریز، گردشگر از دیدن شهر لذت نمیبرد! ولی معتقدم که صمیمت و احترام به گردشگران برای آنان لذت بیشتری نسبت به اقامت در هتلهای مجلل دارد ولی مردم و مسئولان به جای توجه به كارهای نرم افزاری و شیوهی برخورد صحیح با گردشگران، فقط به فكر کارهای سخت افزاری و مشخصههای فیزیكی هستند .
وی تاكید كرد: نگرش عمرانی به رویداد تبریز 2018 باعث در نظر گرفتن مبالغ زیاد برای بهبود وضعیت فیزیکی و پروژه های عمرانی استان شد که به نظرم تمركز در كارهای نرم افزاری از قبیل آموزش و آماده سازی مردم، نتایج بهتری را به دنبال داشت .
عیوضی در خصوص میزان آمادگی مردم در پذیرش گردشگران، گفت: این موضوع زمانی نمود پیدا میكند كه بدانیم چه تعداد از مردم جاذبههای گردشگری را میشناسند؟ آیا ما آموزش دادهایم كه مردم با آثار فرهنگی و تاریخی شهر خود چطور برخورد كنند؟ چرا تعداد خانههای تاریخی سال 1393 نسبت به 1385 از 650 به 450 خانه رسیده است؟ آیا مردمی كه به تبریز 2018 ها اعتقاد داشته باشند، خانه تاریخی شهر خود را ویران میكنند؟ .
وی افزود: به نظرتان برترین جاذبه گردشگری تبریز كجاست؟شاید فكرمان بیشتر با همان نگاه عمرانی به سمت ساختمان و فضاهای بزرگ معطوف میشود ولی ما در نقطه ای از شهرمان مكانی ارزشمند به نام «موزهی عصرآهن» را داریم كه تاریخ را به سه هزار سال قبل باز میگرداند و متاسفانه به این مکان در خور شان آن توجهی نمیشود .
وی هم چنین به اهمیت آموزش شهروندی و شیوهی برخورد مردم با گردشگران تاكید كرد و ادامه داد: در موضوع آموزش شهروندی هم بیشتر توجهمان فیزیكی بوده است به طوریكه شهرداری تبریز در لیست موارد آموزشی خود، به جای آموزشهای عمومی گردشگری، كلاسهای منجق دوزی و امثال آن را برگزار می کند كه هیچ کدام در آموزش شهروندی تعریف نشده است .
وی ادامه داد: آموزش شیوهی برخورد مناسب با یكدیگر و آمادهسازی شهروندان برای پذیرش و میزبانی از گردشگران از ضروریات است كه در این مسیر میتوان از فارغالتحصیلان دانشگاهها در آموزشهای همگانی كمك گرفت .
عیوضی ادامه داد: معتقدم كه سمنها به طور قابل قبولی نتوانستهاند در صحنه حضور داشته باشند و در همایش سمن های مرتبط با گردشگری توسط سازمان ورزش و جوانان، علی رغم تلاشهای زیاد برای این مراسم بزرگ، متاسفانه سمنها به طور اصولی انتخاب نشده بودند .
وی بیان كرد: باید به سمنها آموزش داد و در قبال آن با تعیین شرح وظایف از آنان انتظار فعالیت و همكاری داشته باشیم .
وی با تاكید بر اینكه آگاهی و شناخت، از دانشگاهها ریشه میگیرد، گفت: دانشگاه تبریز وظیفهی آموزش صنعت گردشگری را در منطقه بر عهده دارد و راه اندازی كمپین «یك دقیقه با تبریز» و معرفی جاذبه های تبریز با چندین زبان زنده دنیا در یك دقیقه از سوی دانشجویان، نشان از آگاهی و شناخت دانشجویان و دانشگاه نسبت به اهمیت موضوع دارد .
عیوضی ادامه داد: معتقدم كه البته دانشگاه تبریز در زمینهی آموزش و مطالعات كاربردی گردشگری و تاریخ كملطفی كرده است و رشته گردشگری در دانشگاه تبریز بعد از سال ها نتوانسته به گروه مستقل تبدیل شود .
وی یادآور شد: نامهای با امضای شهردار سابق به دانشگاه تبریز برای بررسی و مطالعات در حوزه جاذبههای گردشگری ارسال شده است ولی هیچ نامه ای در پاسخ دریافت نكرده ایم .
وی در ادامه با بیان اینكه دانشگاه تبریز به عنوان دانشگاه مادر منطقه بهتر است که در حوزهی پژوهشهای كاربردی حضور فعالتری را داشته باشد، یاد آور شد: علاوه بر این، دانشگاه تبریز و دیگر موسسات غیرانتفاعی عهدهدار آموزش آكادمیك هستند و نباید آموزش به دست سمن ها انجام شود .
عیوضی در بخشی دیگر از سخنان خود، داشتن نگاه دولتی به گردشگری، اعتماد نكردن به مردم، حمایت نكردن از مردم و نبود شرح وظایف مشخص برای مردم و سمنها در راستای توسعه گردشگری را از جمله دلایل مشاركت كم مردم در امور دانست .
وی خطاب به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز گفت: حمایت سمنها و راه اندازی خانه هنرمندان از سوی این سازمان میتواند بسیار موثر باشد و به یاد دارم که در محلات تبریز كارهای خوبی انجام شده بود كه بهتر است این فعالیتها از بایگانی خارج شده و ادامه داشته باشند .
در رویداد تبریز 2018 برای دست اندركاران گردشگری كمترین سهم را قائل شدیم
فعال گردشگری نیز در این میزگرد با بیان اینكه مشخصهی اصلی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) دوری از روزمرگی و پوشش صرف اخبار است، گفت: این خبرگزاری بیشتر به سمت شیوهی تحلیل خبر حركت میكند و نظر مخاطب و جامعه را همواره مد نظر قرار میدهد .
میكائیل نظری رویداد بین المللی تبریز 2018 را فرصتی ارزشمند دانست و بیان کرد: بعد از انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری اسلامی در سال 2018، متاسفانه كارها به طور تصادفی و بدون برنامه مشخص پیش رفت، من با پیش بینی اوضاع كنونی، به روند رویداد تبریز 2018 از مدتها قبل معترض بودم .
وی با اشاره به اینكه در هر رویدادی مردم آن منطقه نقش اساسی و پررنگی دارند، افزود: به طور كلی زمانی كه رویدادی به نام شهر در نظر گرفته میشود، مردم به عنوان بازیگران اصلی صحنه در تمامی امور درگیر موضوع میشوند؛ به عنوان مثال در زمان انتخاب شهر قونیه ترکیه به عنوان پایتخت گردشگری اسلامی با راه اندازی كارناوالی بزرگ در سطح شهر، تمامی شهروندان در این رویداد حضور فعال داشتند ولی در رویداد تبریز 2018 مردم و دست اندركاران حوزه گردشگری كمترین نقش را به عهده داشتند .
وی ادامه داد: بهتر است که به بهانه ی تبریز 2018 آژانسهای مسافرتی با حمایت و تشویق اداره كل میراث فرهنگی استان، تورهای ورودی به راه بیندازند و گردشگران خارجی را به تبریز دعوت کنند .
نظری با اشاره به اینكه برخیها رویداد تبریز 2018 را فقط در سطح كار اداری و دیپلماتیك دیدند، خاطر نشان كرد: در این رویداد راهنمایان گردشگری جایگاه مناسبی نداشتند و از طرفی نبود اطمینان به فرصت ارزشمند تبریز 2018 از سوی سیستم دولتی یا به نوعی پدیدآورندهی رویداد و نیز تغییرات مسئولان درگیر در آن، باعث شد كه كارها و فعالیت ها به طور ریشهای و پایهای پیش نرود .
وی ادامه داد: به عنوان مثال امور بازاریابی و بین الملل این رویداد باید به كسی سپرده شود كه در مورد این موضوعات و امور بین الملل، گردشگران و زبان انگلیسی اطلاع کافی داشته باشد وگرنه چه انتظاری از این كمیته برای ارائه طرح و ساماندهی امور بین الملل و بازاریابی در سطح جهانی میتوانیم داشته باشیم .
وی افزود: میزبانی رویدادها معمولا از چندین سال قبل به شهرها و مناطق منتخب اعلام میشود تا آنان زمان كافی برای بهبود زیرساختها و آمادگی منطقه خود از نظر دینی، فرهنگی، حقوقی، نظامی و ملی داشته باشند كه این امر در مورد تبریز 2018 فقط از سه سال قبل اعلام شد. همچنین ما در مردم انتظاری ماوراء تصور ایجاد كردیم .
نظری ادامه داد: مرتب و تزیین كردن فضای شهر و محوطههای گردشگری شهر حداقل كاری است كه باید سالهای قبل انجام میشد؛ پشت مسجد تاریخی كبود کاملا ویرانه است و در کل وضعیت نامناسب برخی محوطههای تاریخی و سرویسهای بهداشتی این اماكن برای من شهروند نوعی توهین به حساب می آید .
وی در بخشی دیگر از سخنان خود با بیان اینكه سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز باید با شناسایی نیازهای شهروندان، آموزشهای پایهای و اساسی برای آنان در نظر بگیرد، گفت: فراهم كردن زمینه ی مناسب برای افزایش سرانه مطالعه مردم از جمله برنامههای ما به شمار می آید و به نظربنده شان سازمان فرهنگی هنری فراتر از برگزاری جشنها در پارك ها و میادین است .
وی در خصوص مشاركت كم مردم در رویداد تبریز 2018 و همانند آن، خاطر نشان كرد: در نیازهای شهر و شهروندی، توجه به فرهنگ گردشگری امری ضروری است تا مردم حس تعلق خاطر نسبت به شهر محل سكونت خود داشته باشند و مهمان شهر را متعلق به خود بدانند .
نظری با بیان اینكه روند آموزش شهروندی باید به صورت هدفمند و برنامه ریزی شده پیش رود، گفت: زمانی كه راننده تاكسی از گردشگران و مهمانان شهر، دو برابر كرایه میگیرد، دیگر آموزش زبان انگلیسی و صرف هزینههای زیاد چه ارزشی دارد! برآیند این دورههای آموزشی چیست؟ متاسفانه در حال حاضر گردشگران درمانی كشور جمهوری آذربایجان به دلیل همین برخوردها بعد از ورود به كشور، راهی رشت میشوند و همچون سال های قبل به تبریز نمیآیند .
وی در خصوص بودجه رویداد تبریز 2018 از سوی دولت، گفت: كاهش بودجه 760 میلیارد تومانی رویداد تبریز 2018 به 10 میلیارد تومان، باعث ایجاد نوعی بی اعتمادی در مردم شد و شهرداری تبریز هم با كم كردن بودجه ادارات خود، فعالیتهایی را در کنار دیگر دستگاه ها انجام داد .
وی تاكید كرد: در این چند ماه باقی مانده تا پایان رویداد تبریز 2018، باید حس مسئولیت را به اصناف، سمنها و ... آموزش دهیم تا بتوانیم حداقل از این رویداد بیثمر نباشیم .
نظری در خصوص آمادگی مردم و سمنها در رویداد تبریز 2018، تاكید كرد: لطفا دو سمن را كه در رویداد تبریز 2018، نقش ایفا كردهاند، برای من نام ببرید و ای كاش به این حوزه توجه بیشتری میشد. بهتر است که در فرصت باقی مانده از رویداد تبریز 2018، همهی شهروندان، سمنها، رانندگان تاكسی و ... بیش از پیش تلاش كنند .
اساسنامه سمن ها نیاز به بازنگری دارد
رئیس روابط عمومی، امور فرهنگی و اجتماعی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی با تاكید بر داشتن نگاه فرا اقتصادی به گردشگری، بیان كرد: امروزه مشاركت مردم از مولفههای توسعه پایدار محسوب میشود و تمامی چهار معاونت تخصصی اداره كل میراث فرهنگی استان دارای ذینفعان بخش خصوصی و مردمی هستند که بیانگر نگرش كلان این اداره کل به تشكلهای مردم نهاد است .
نوید مشهوری آفاق، تشكیل دفتر تشكلهای مردم نهاد در حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را نشان از نگاه ویژه به فعالیت تشكلها دانست و افزود: از نظر میزان مشاركت، تشكلهای مردم نهاد استان را قوی میبینم و تشكلهای گردشگری در كنار انجمنهای صنایع دستی و میراث فرهنگی نوپا هستند كه البته همه این ها قدمهای مثبتی در راستای توسعه گردشگری در استان به شمار میآیند .
وی معتقد است که اساسنامه تشكلها باید در مواردی بازنگری شود و سمن ها قدرت اجرایی داشته باشند .
وی با بیان این كه تبریز 2018 نقطهی شروعی برای توجه ویژه به حوزه گردشگری محسوب میشود، گفت: ارزیابی میزان آمادگی مردم در این رویداد باید بر اساس استاندارهای جهانی و شرایط داخلی كشور باشد و به یاد دارم در زمان تلاش برای كسب این عنوان برای تبریز، مردم مشاركت چندانی نداشتند؛ چراكه طی مراحل و تشكیل پرونده از سوی دولت انجام میشد .
وی ادامه داد: بعد از طی مراحل اداری، مردم از این انتخاب آگاه شدند و البته در آن زمان فضای مجازی تا این حد فراگیر نشده بود که بعدها رسانهها چنین موج علاقه و توجه به رویداد را در مردم ایجاد کردند .
مشهوری آفاق بیان كرد: دولت در خصوص تبریز 2018 مجبور به ایجاد ساختار بود؛ چراكه نمیتوان در همه جا از جمله موزههای تخصصی استان از راهنمایان داوطلب استفاده كرد .
وی ادامه داد: بی تردید با تنظیم صرف برنامهها برای رویداد تبریز 2018 از سوی اداره كل میراث فرهنگی استان، برنامه ها به راحتی اجرا نمی شد و این كه برخی ها بگویند " هیچ اتفاقی نیفتاده" این قضاوت درستی نیست؛ درحالیكه سطح عالی كشور درگیر این موضوع شدهاند و بازتاب بین المللی آن با حضور 50 خبرنگار داخلی و خارجی برای پوشش افتتاحیه رویداد تبریز 2018 مثال عینی آن است .
وی آموزش 30 هزار نفر ساعت برای گروههای مختلف از جمله تشكلهای مردم نهاد، راه اندازی كاروان سفیران تبریز 2018، تورهای پیاده گردشگری در تبریز (Tabriz Walking Tour ) ، پاكسازی محوطههای تاریخی با همكاری انجمنهای مختلف و جلب مشاركت مردمی از جمله اقدامات اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خواند .
مشهوری آفاق، تدوین راهكار عملی، توجه ویژه به حوزه پژوهشهای منطقه و ایجاد هم افزایی در امور را از جمله حلقههای مفقودی توسعه گردشگری دانست و افزود: به عنوان مثال سازمانی تصمیم به برگزاری مراسمی ملی و یا بین المللی دارد ولی اداره كل میراث فرهنگی استان در آخرین لحظه از این موضوع باخبر میشود و حتی فرصت استفاده از پتانسیل رسانهای خود را هم ندارد .
وی ادامه داد: تفكر دولتی، آفت فعالیت تشكلهای مردم نهاد است در حالیكه آنان خود میتوانند با تكیه بر تواناییهای خود كارهای بزرگی را رقم بزنند؛ به عنوان مثال انجمن حرفهای واحدهای اقامتی، پذیرایی و گردشگری آذربایجان شرقی چند ماه اخیر با برگزاری همایشی در سطح گسترده، حدود 300 نفر از فعالان و پیشكسوتان این حوزه را دعوت کرده بود .
وی بیان كرد: در این دوران بهتر است كه مردم به جای انتقاد صرف، راهكار عملی پیشنهاد دهند و معتقدم كه دوستان محترم شهرداری و میراث فرهنگی استان كارهایی را هر چند کم ولی به هر حال انجام داده اند و باید قبول كنیم كه این رویداد برای اولین بار اجرا شد و دیكته نانوشته غلط ندارد .
مشهوری آفاق ادامه داد: برگزاری جشنواره فیروزه، مسابقات والیبال نشسته و حضور سمنهای گردشگری از طرف سازمان ورزش و جوانان به دلیل تشکیل این ساختار و درگیر کردن دیگر دستگاه ها در رویداد تبریز 2018 انجام شده است .
وی پرهیز از كلی گویی و تدوین راهكار را امری ضروری دانست که می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند .
سیستم دولتی برای تلاش های مردم در رویداد تبریز 2018 ارزشی قائل نیست
مدیرعامل خانه تشكلهای غیر دولتی آذربایجان شرقی با تاكید بر این كه رویداد تبریز 2018 و اثرات آن باید همچنان بعد از اتمام این سال هم ادامه داشته باشد، گفت: ادامه این روند از طریق سیستم دولتی سخت و غیر ممكن به نظر میرسد بلكه با ساماندهی كارها با كمك خود مردم و تشكلها میتوان زمینه توسعه گردشگری و توجه به میراث تاریخی استان را فراهم كرد .
محمد حسین یعقوبی تاکید کرد: مردم تبریز با توجه روحیه و ذات خود مهمان نواز هستند و البته در مقایسه با دیگر شهرها نمیتوانند به راحتی درب خانهی خود را به روی گردشگران باز كنند كه به مرور زمان و کسب درآمد از صنعت گردشگری می توان شاهد مشارکت بیش از پیش مردم در حوزه گردشگری بود .
وی در خصوص فعالیت سمنها بیان كرد: تشكلهای فعال در حوزههای مختلف گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی تشكیل شده است كه البته تشكلهای گردشگری در مقایسه با دیگر تشكلها نوپا هستند و نیاز به ساماندهی دارند .
وی با بیان اینكه مردم برای حضور و مشاركت در فعالیتهای گردشگری، هزینه پرداخت میكنند، گفت: مردم در میدان عمل ایستاده اند تا به آنان كارها واگذار شود ولی متاسفانه سیستم دولتی برای این گونه حركتهای مردم هیچ ارزشی قائل نیست .
یعقوبی با تاكید بر اینكه برخی امور مربوط به تبریز 2018 از سوی سیستم دولتی همچون شهرداری تبریز و اداره كل میراث فرهنگی استان انجام شده است، گفت: از این به بعد باید با تعریف وظایف و نقش مشخص برای فعالان قسمت های مختلف گردشگری، خود مردم با نشان دادن توانمندیهای خود و تسهیلگری از سوی دولت وارد میدان عمل شوند .
وی ادامه داد: دولت در این امر تسهیلگری نمیكند و با سختگیری بیش از اندازه، اعتماد نكردن به سمنها و سخت گیری در صدور مجوز، فعالیت و انگیزهی آنان را به بن بست میرساند؛ در حالیكه گردشگران با ورود به شهر بیشتر با خود مردم و نه با ادارات برخورد میكنند .
وی تاكید كرد: بارها شاهد این بودهایم كه برنامه ها با سلام و صلوات در جلسه تصویب شده است ولی بعد از جلسه همچنان در پیچ و خم اداری آن گم میشود . سال قبل در نظر داشتیم كه همایش مجسمههای گلی را در استان برگزار كنیم كه در مرحلهی گرفتن مجوز رسما به بن بست رسیدیم .
یعقوبی افزود: اگر قرار بر این است كه سیستم دولتی به مردم اعتماد نكند، پس خودش بیاید و همهی كارها را به تنهایی انجام دهد و باید در نظر داشته داشت كه سیستم دولتی بعد از ساعت 2 و نیم ظهر دیگر خاموش میشود و این مردم هستند كه شهر را روشن نگه میدارد .
وی تاكید كرد: رویداد تبریز 2018 باعث به وجود آمدن انتظاری در مردم شد كه در زمان سفر آقای رئیس جمهور به تبریز به عنوان مثال كفاشان تبریز مشتاق نشان دادن هنر دست خود برای ابراز وجود به رئیس جمهور بودند .
وی از برگزاری نمایشگاههای مختلفی به مناسبت انتخاب تبریز به عنوان پایتخت گردشگری اسلامی در سال 2018 خبر داد و افزود: نمایشگاه صنایع دستی، شیرینی جات و... در این سال برگزار میشود و در نظر داشتیم كه با استفاده از درب نوشابهها، فرش تبریز را درست كنیم كه تاكنون اسپانسری برای این ایده پیدا نكرده ایم .
یعقوبی در خصوص برخی برنامههای سمن ها در خصوص تبریز 2018، اعلام كرد: استفاده از پتانسیل ناشنوایان ومعلولان از ضروریات است و در نظر داریم که همایش ناشنوایان و معلولان به مناسبت رویداد تبریز 2018در این شهر برگزار کنیم تا ناشنوایان و معلولان استان با برقراری ارتباط با ناشنوایان و معلولان دیگر نقاط مختلف ایران و جهان، آنان را برای سفر به تبریز دعوت کنند .
وی ادامه داد: حتی بازنشستگان هم میتوانند در این رویداد با بیان تاریخ و هویت شهر، نقش موثری داشته باشند و جوانان را در مورد وقایع گذشته آگاه کنند .
منتظر همراهی پرشور مردم در كمپین « یك دقیقه با تبریز» هستیم
دبیر انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری دانشگاه تبریز در خصوص آمادگی مردم تبریز برای رویداد تبریز 2018، بیان كرد: با مشاهدات میدانی به نظر می رسد که مردم اطلاع چندانی در مورد این رویداد ندارند تا با توجه به توانایی ها و خلاقیت خود وارد عمل شوند و در مقابل اغلب در سیستم دولتی خلاقیتی مشاهده نمی شود؛ خلاقیت معمولا در دست افرادی است كه پول و قدرت لازم برای اجرایی کردن ایده های خود ندارند .
نادره مشهور خواجه با تاكید بر پتانسیل بالای دانش آموختگان گردشگری دانشگاه تبریز، بیان كرد: خوشبختانه رشته گردشگری به مرور زمان با استقبال خوبی از طرف جوانان پرشور و با استعداد رو به رو شده است كه همواره علاقمند به مشاركت در توسعه گردشگری استان خود هستند .
وی ادامه داد: با در نظر گرفتن وقت آزاد زیاد دانشجو و اطمینان به پتانسیل آنان می توان کارهای موثری را در این استان رقم زد .
وی ادامه داد: با اعتماد به توانمندیهای بالای دانشجویان گردشگری، میتوان حتی بخشی از آموزشهای شهروندی مرتبط با گردشگران را به آنان سپرد تا با انرژی و همت خود بتوانند نقش مهمی را در شهر ایفا كنند .
مشهور خواجه در خصوص كمپین دانشجویی « یك دقیقه با تبریز»، گفت: این كمپین با حمایت دانشگاه تبریز ایجاد شده است كه در آن از افراد خواسته میشود كه در یك دقیقه به زبانهای مختلف دنیا از جمله انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، تركی استانبولی، تركی آذربایجان، فارسی و حتی گویشهای محلی نقاط مختلف كشور، جاذبههای تبریز و استان را به هم زبانان و دوستان خود معرفی كنند كه البته انتظار استقبال بیشتر از اینها و مشاركت پررنگ تری از سوی مردم داریم و به دلیل كمبود بودجه تاکنون نتوانستیم این پروژه را به خوبی تبلیغ کنیم .
وی ادامه داد: همچنین طرحی در حوزه آموزش عمومی گردشگری داشتیم كه در حد حرف استقبال شد و هیچ وقت جامعه عمل نپوشاند كه اصلیترین دلیل آن را برخورد سلیقهای و نبود اعتماد به دانشجو میدانم .
وی در خصوص دلایل مشاركت كم مردم در توسعه گردشگری استان، بیان كرد: باید واقعگرا باشیم و با توجه به شرایط كنونی عمل كنیم. به نظرم بهتر است كه نامهی سمنها را در اولویت اجرایی قرار داد تا امور با سرعت بیشتری پبش رود .
وی تاکید کرد: انتقاد صرف هیچ وقت كارساز نخواهد بود بلکه پیشنهاد همراه با چگونگی بهبود روند كارها می تواند موثرتر باشد .
دبیر انجمن علمی جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری دانشگاه تبریز ادامه داد: به دلیل داشتن نگاه دولتی، ممكن است نامهی شهرداری تبریز در خصوص درخواست برخی پژوهشهای كاربردی، به دست استادی برسد كه دیگر اشتیاقی برای پژوهش و غنی تر كردن رزومه خود ندارد و از سویی دانشجو هم از وجود چنین نامه و درخواستی بیاطلاع باشد كه اگر این نامه به دست دانشجو می رسید ظرف مدت یك ماه كارها انجام میشد .
وی نبود ساختار منظم برای پیگیری كارها و پیشنهادها را از دیگر عوامل موثر در مشاركت كم مردم دانست و ادامه داد: اغلب برنامهها و تصمیمات ارزیابی نمیشوند؛ ای كاش به جای تصویب صدها برنامه، فقط دو یا سه مورد از موثرترین آنها در دستور كار قرار میگرفت .
معاون فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی آذربایجان شرقی نیز با اشاره به اینكه آیندهی جوانان و توسعه همه جانبه و پایدار استان به گردشگری وابسته است، گفت: گردشگری به عنوان صنعتی پاك، میتواند نقش موثری در بهبود وضعیت اقتصادی و کسب وکار استان داشته باشد و البته تدوین راهبرد استراتژیك توسعه گردشگری ضروری به نظر میرسد .
احد حاجی بلند با بیان اینكه نخبگان فرهنگی، اجتماعی و هنری استان در مورد رویداد تبریز 2018 نگرانیهایی را دارند، گفت: ممکن است شهرداری تبریز و اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان از حمایت نكردن دیگر بخشهای دولتی انتقاد كنند كه البته بهتر است با همراهی و هم افزایی و در كنار هم كارها را پیش ببریم و هر دستگاهی سهم خود را در راستای توسعه استان ایفا کند.
بر اساس این گزارش؛ داشتن نگاه عمرانی و فیزیکی به رویداد تبریز 2018، نبود ساختار منظم برای پیگیری امور، ایجاد انتظار کاذب در مردم، نبود اطمینان به فرصت ارزشمند رویداد تبریز 2018 از سوی مسئولان و مردم، تغییرات مکرر مقامات مسئول، نگاه اداری و دیپلماتیک به گردشگری از موانع توسعه گردشگری به شمار می آید.
هم چنین استفاده نکردن از متخصصان گردشگری، ارزیابی نکردن فعالیت های انجام شده و بازنگری آن ها، برخورد سلیقه ای، کلی گویی، بیان پیشنهادات بدون در نظر گرفتن هزینه و توان اجرایی آن، درگیر نکردن کل شهر در این رویداد، اعتماد نکردن به سمن ها، سخت گیری در گرفتن مجوز برای برگزاری برنامه ها و تفکر دولتی سمن ها از دیگر عوامل موثر در فعالیت های گردشگری است.
از راهکارهای عملی برای حل این مسائل می توان به ساماندهی امور سمن ها، ارزش قائل شدن به فعالیت هرچند کوچک سمن ها و مردم، بازنگری در اساسنامه سمن ها در زمینه قدرت اجرایی آنان، اتکا به توانمندی آنان، استفاده از خلاقیت جوانان و حمایت از آنان، توجه به آموزش های پایه ای و ریشه ای، آموزش عمومی گردشگری به شهروندان و استفاده از دانش آموخته های گردشگری در آموزش عمومی شهروندی اشاره کرد.
ایجاد حس تعلق مردم نسبت به شهر محل سکونت خود، تسهیلگری بیش از پیش دولت، استفاده از افراد متخصص در امور گردشگری، تدوین راهبرد استراتژیک توسعه برای استان، توجه به آموزش مطالعات کاربردی گردشگری و تاریخ از سوی دانشگاه تبریز، ارزیابی برنامه های انجام شده و اصلاح آن ها، افزایش حس مسئولیت در مردم نسبت به گردشگران از دیگر راهکارهای پیشنهادی این میزگرد تخصصی است.