معرفی ایسپا(مرکز افکار سنجی دانشجویان ایران)

مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) وابسته به جهاد دانشگاهی در راستای توسعه علمی و تحقیقاتی کشور و با قصد رفع نیاز سازمانها و نهادهای تصمیم گیر ، ضرورت توجه به افکار عمومی و لزوم بهره گیری از مشارکت و دیدگاههای شهروندان در بهبود و توسعه امور کشور در عرصه های مختلف، از سال 1380 فعالیت خود را آغاز کرده است.

اصول بنیادین و اساسی ایسپا در طراحی و اجرای فعالیتهای پژوهشی و نظرسنجی، تاکید بر بکارگیری معیارهای دقیق علمی و فنی ، رعایت و حفظ موضع بی طرفی در قبال مسایل و موضوعات مورد بررسی ؛ استفاده از پشتوانه اعتماد مسئولان و مردم به نهاد ارزشی جهاد دانشگاهی و استفاده از نیروهای جوان و مستعد دانشگاهی و تکیه بر خلاقیتهای جهادگرانه آنان در فعالیتهای تحقیقاتی است.

از لحاظ تشکیلاتی ایسپا زیر نظر رئیس جهاد دانشگاهی بوده و توسط هیئت مدیره اداره می‌شود. همچنین ایسپا دارای 4 معاونت، پژوهشی ( با پنج گروه تخصصی(گروه تحقیقات بازار، گروه مطالعات سیاسی و رفتار انتخاباتی، گروه مطالعات شهری، گروه مطالعات اجتماعی و فرهنگی و گروه مطالعات پایه) ) ،اجرائی (مشتمل بر گروه‌های نمونه‌گیری، پرسشگری ,گروه آموزش و داده‌پردازی) ، ارتباطات و پشتیبانی است. دراین مرکز حدود 45 نفر از پژوهشگران و محققان برجسته کشور که در زمینه تحقیقات اجتماعی تخصص دارند، فعالیت می‌کنند. همچنین در حدود 5000 نفر دانشجو (بعنوان پرسشگر) با آن همکاری افتخاری دارند.
یکی از اهداف مهم ایسپا در طی مدت فعالیت، تولید و توسعه دانش فنی و تکنولوژی اجرای تحقیقات پیمایشی در استانهای محروم و دور افتاده و بهره مند کردن نظام تصمیم گیری منطقه‌ای و محلی از روشهای اجرای مدیریت مشارکتی در امور بوده که ماحصل این مهم، توسعه شعب مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران به 28 استان طی مدت فعالیت بوده است. شعب این مرکز در حال حاضر از توانایی حرفه ای مطلوبی در اجرای بررسیهای پیمایشی در سطح استان‌ها برخوردار هستند. بهره گیری از چنین پتانسیلی در اجرای طرحهای پژوهشی ، این مرکز را قادر ساخته است که با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان و همچنین با بیشترین دقت نسبت به اجرای طرحهای پژوهشی اقدام نماید. شعب ایسپا در چارچوب تشکیلات استانی جهاد دانشگاهی و زیر نظر روسای جهاد دانشگاهی فعالیت می‌کنند و دارای تشکیلات اداری و علمی خاص هستند . شایان ذکر است با توجه به انگیزه‌های فرهنگی و سیاسی جهاد دانشگاهی در این حوزه، در حدود 5000 نفر دانشجوی افتخاری نیز در سطح شعب ایسپا جذب شده و در حال فعالیت هستند.
ثمره فعالیت جهادگران دانشگاهی در ایسپا در طول فعالیت آن اجرای بیش از 2000 طرح نظرسنجی در زمینه های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در سطوح مختلف محلی، منطقه ای و ملی است که از نتایج این بررسیها طیف وسیعی از نهادها و سازمانهای تصمیم ساز در بخش دولتی و شرکت‌های خصوصی بهره مند شده اند.
یکی از عرصه های ویژه فعالیت ایسپا، نظرسنجی های انتخاباتی است. این بررسیها در ایام برگزاری انتخابات با تکیه بر منابع داخلی و صرفا به قصد توسعه دانش فنی و پیش‌بینی بیطرفانه تحولات آتی در زمینه سنجش و شناخت رفتار انتخاباتی اجرا می‌شوند که نتایج آنها در اختیار مسئولان ذیربط و رسانه های عمومی قرار می گیرد. «گروه رفتار انتخاباتی ایسپا» تاکنون چهار انتخابات مهم کشور شامل دور هشتم انتخابات ریاست جمهوری، دور دوم انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، دور هفتم انتخابات مجلس شورای اسلامی و بالاخره دور نهم انتخابات ریاست جمهوری را از طریق بررسی های منظم میدانی مورد مطالعه قرار داده است و با تولید داده‌ها ی متقن و قابل اتکا برای تحلیل و تخمین رفتار های رای دهی شهروندان ، توانسته است منبع ارزشمندی از داده ها و منابع تئوریک را در ارتباط با سنجش و تحلیل رفتار انتخاباتی در کشور برای استفاده محققان در این حوزه مهیا و فراهم سازد. شایان ذکر است، ایسپا در جریان برگزاری نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تعداد 70 طرح نظرسنجی را اجراء کرده است.
از یک دیدگاه فعالیت‌های پژوهشی ایسپا را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم‌بندی کرد:
1- نظرسنجی‌های خویش فرمایی که با هدف انعکاس دقیق و سریع افکار عمومی در قبال مسایل مهم جامعه و جهان به اجرا در می‌آیند و نتایج آنها در اختیار مراجع تصمیم‌گیر، سازمانهای ذیربط و رسانه‌ها قرار می‌گیرد. از جمله این نظرسنجی‌ها می‌توان به بررسیهای مرکز در خصوص موضوعاتی چون بحران عراق، فعالیت‌های هسته ای کشورمان اشاره کرد. انتخابات شورا و ریاست جمهوری، وضعیت و کیفیت خودروهای داخلی، وضعیت اقتصادی شهروندان، آگاهی و آمادگی در برابر زلزله و ..... اشاره نمود.
2- پژوهشهای کارفرمایی که برای پاسخگویی و رفع نیازهای پژوهشی سازمانها و نهادهای دولتی و خصوصی فعال در حوزه‌های صنعتی ، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با اهداف متفاوتی چون نیازسنجی و رضایت سنجی خدمات و ارزیابی عملکرد اجرا می‌شوند. مرکز افکارسنجی در این راستا پژوهش‌های مختلفی را به سفارش سازمانها و نهادهای مختلفی چون وزارتخانه‌های بهداشت و آموزش پزشکی، بازرگانی و کشور، شهرداری تهران، سازمان بهداشت صنعت نفت، شرکت نفت مناطق مرکزی، بانک صنعت و معدن، نیروی انتظامی، بنیاد شهید، ریاست جمهوری، شرکت قطارهای مسافری رجا، سازمان تربیت بدنی ، قوه قضائیه، سازمان انتقال خون ، شرکت سرم سازی رازی، شرکت ساپکو، شرکت سایپا و ..... به اجرا در آورده است .
طرح های نظرسنجی انجام شده ایسپا از لحاظ موضوع به شرح زیر دسته بندی می شوند :
- 1 بخش سیـاسـی
الف)حوزه انتخابات و رفتار انتخاباتی
ب ) حوزه عملکرد مسئولان
ج)حوزه رویدادهای سیاسی
-2 بخش فرهنگی – اجتماعی ، ورزشی
الف)حوزه مذهبی
ب)حوزه ورزشی
ج) حوزه مسایل فرهنگی _ اجتماعی
- 3 بخش اقتصادی
الف) حوزه عملکرد دستگاهها و نهادها
ب ) حوزه تحقیقات بازار و نیازسنجی‌ها
ج) حوزه رضایت شغلی
ایسپا مزیت اصلی فعالیت پژوهشی خود را سرعت، دقت، کاربردی و ارزان بودن آن می‌داند و می‌کوشد تا با فعالیت‌های پژوهشی خود گامی هر چند کوچک در اعتلای ایران اسلامی بردارد.